Polska Akademia Literatury
– najwyższy organ opiniotwórczy w sprawach języka, literatury i kultury polskiej
Powołana przez Prezydenta RP i funkcjonująca przy Prezydencie RP na wniosek Związku Literatów Polskich na Kongresie Literatury Polskiej. Skierowanie zaproszenia do współpracy w tej sprawie do innych związków i stowarzyszeń pisarskich i wydawniczych oraz uniwersytetów.
Polska Akademia Literatury ma dwie misje:
- Czuwanie nad językiem polskim
- Mecenat
W szczególności rolą Akademii będzie:
Honorowanie i promowanie najwybitniejszych współczesnych utworów literatury polskiej. podnoszenie poziomu literatury polskiej, współdziałanie z rządem i instytucjami społecznymi i biznesowymi dla dobra literatury polskiej:
- promowanie wybitnej twórczości literackiej,
- promowanie działalności w dziedzinie opieki nad piśmiennictwem polskim,
- promowani pracy wydawniczej, organizacyjnej itp. w dziedzinie literatury pięknej,
- szerzenie zamiłowania do literatury polskiej,
- krzewienie czytelnictwa,
- przyczynianie się do wzrostu zainteresowania polską twórczością literacką.
Polska Akademia Literatury, na podstawie rozporządzenia Prezydenta RP, powinna reaktywować dwie nagrody:
- Złoty i Srebrny Wawrzyn Akademicki
- Nagroda Młodych
Struktura może łączyć dwie koncepcje, Polskiej Akademii Literatury II Rzeczypospolitej i Akademii Francuskiej. Powinni to być wybitni pisarze, tłumacze, wydawcy, reprezentanci uniwersytetów i instytutów.
Wniosek w sprawie powołania Akademii powinien być złożony do Prezydenta RP po 6 września br., najlepiej wystąpić o spotkanie z Prezydentem przed 44. Warszawską Jesienią Poezji.
Pomysłodawca: Grzegorz Trochimczuk
Materiały pomocnicze
Polska Akademia Literatury – istniała w latach 1933–1939 jako instytucja życia literackiego II Rzeczypospolitej.
Powołana została rozporządzeniem Rady Ministrów RP. Zajmować się miała uhonorowaniem i promowaniem najwybitniejszych współczesnych utworów literatury polskiej. Zgodnie ze statutem miała za cel podniesienie poziomu literatury polskiej, współdziałając z rządem we wszystkich jego poczynaniach dla dobra kultury i sztuki polskiej. W założeniu miała być najwyższym organem opiniotwórczym w sprawach języka, literatury i kultury polskiej.
Przyznawała, w latach 1935-1939, dwa najwyższe odznaczenia: Złoty i Srebrny Wawrzyn Akademicki, za wkład w rozwój literatury polskiej. Ceniona była także Nagroda Młodych, będąca swoistym namaszczeniem wschodzących młodych talentów.
Jej struktura wzorowana była na podobnej Akademii Francuskiej. Liczyła 15 członków dożywotnich, z których 7 pierwszych wybierał minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 8 następnych wybierali już sami członkowie Akademii.
Jej protektorami i członkami honorowymi byli m.in. prezydent Ignacy Mościcki i marszałek Józef Piłsudski.
Jej skład:
- Wacław Sieroszewski, prezes
- Leopold Staff, wiceprezes
- Juliusz Kaden-Bandrowski, sekretarz generalny
- Wacław Berent
- Piotr Choynowski
- Zofia Nałkowska
- Zenon Przesmycki
- Karol Irzykowski
- Juliusz Kleiner
- Bolesław Leśmian
- Karol Hubert Rostworowski
- Wincenty Rzymowski
- Tadeusz Boy-Żeleński
- Jerzy Szaniawski
- Tadeusz Zieliński
Skład jej zmienił się po śmierci Choynowskiego (1935) i Leśmiana (1937) i po wycofaniu się Rzymowskiego (1937) i Rostworowskiego (1937). Powołano wówczas nowych członków Akademii, odtąd w jej skład wchodzili:
Wawrzyn Akademicki
| Wawrzyn Akademicki | |
| Awers – rysunek | |
| Awers – Złoty Wawrzyn Akademicki | |
| Baretka | |
| Ustanowiono | 21 lutego 1934 |
| Wielkość | ø 38 mm |
| Wydano | Złotych – 203 |
Dyplom przyznania dnia 5 listopada 1935 roku Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury Kornelowi Makuszyńskiemu
Wawrzyn Akademicki – polskie odznaczenie ustanowione w 1934 r., przyznawane corocznie osobom zasłużonym dla literatury na wniosek Polskiej Akademii Literatury w okresie II Rzeczypospolitej[1].
Ustanowienie odznaczenia
Odznaczenie zostało ustanowione Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 21 lutego 1934 r[2].
Zasady nadawania
Wawrzyn był nadawany osobom, które zasłużyły się dla polskiej literatury przez:
- wybitną twórczość literacką,
- wybitną działalność w dziedzinie opieki nad piśmiennictwem polskim,
- wybitną pracę wydawniczą, organizacyjną itp. w dziedzinie literatury pięknej,
- szerzenie zamiłowania do literatury polskiej,
- krzewienie czytelnictwa,
- przyczynianie się do wzrostu zainteresowania polską twórczością literacką.
Odznaczenie nadawał Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego na wniosek Polskiej Akademii Literatury.
Osoby odznaczone Wawrzynem otrzymywały – oprócz odznaki – dyplom stwierdzający nadanie odznaczenia z wyszczególnieniem nagrodzonych zasług.
Osoby odznaczone Wawrzynem pokrywały rzeczywiste koszty wykonania odznaczenia.
Odznaczenie było dwustopniowe:
- I stopień – Złoty Wawrzyn Akademicki
- II stopień – Srebrny Wawrzyn Akademicki
Opis odznaczenia
Odznaka złotego Wawrzynu, o średnicy 38 mm, składała się z sześciu złotych ramion złączonych ażurowymi polami; w środku na skrzyżowaniu ramion eliptyczne pole pokryte czerwoną emalią, na emalii znajdował się srebrny monogram „AL”, odwrotna strona była złota i gładka.
Odznaka srebrnego Wawrzynu, o średnicy 38 mm, składała się z sześciu srebrnych ramion złączonych ażurowymi polami; w środku na skrzyżowaniu ramion eliptyczne pole pokryte żółtą emalią, na emalii znajdował się srebrny monogram „AL”, odwrotna strona była srebrna i gładka.
Wstążka obu stopni Wawrzynów była zielona z białymi paskami. Miała szerokość 37 mm. Wawrzyn był przymocowany do wstążki za pomocą złotego lub srebrnego kółka.
Baretka miała analogiczny kolor i była taka sama dla obu stopni odznaczenia.
